Internetowe Muzeum Koluszek

1 sierpnia 2018 nastąpiła od dawna wyczekiwana chwila. W ten szczególny dzień, czyli 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, przy dźwiękach syren na koluszkowskim cmentarzu odsłonięty został nowy Grób Nieznanego Żołnierza. Po uroczystym poświęceniu grobu, odczytany został apel poległych. Następnie delegacje złożyły kwiaty na pomniku, a członkowie Stowarzyszenia Historia Koluszek zapalili znicz.

Najpiękniejszym i zarazem jednym z najbardziej zadbanych stojącym w naszej gminie z całą pewnością jest Pałac w Lisowicach. Obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej otoczony starym angielskim parkiem. Tuż obok rozpoczyna się inwestycja, która ma stworzyć tutaj miejsce wypoczynku rekreacji. My tradycyjnie stawiamy pytanie – jaką to wszystko ma historię?

Dzień 8 lipca 2018 roku z pewnością zapisał się wielkimi literami w historii naszego stowarzyszenia. Tego dnia po raz drugi zorganizowaliśmy rajd rowerowy o tematyce historycznej – Rajd Rowerowy Szlakiem Oddziału „Sama”. Głównym organizatorem było Stowarzyszenie Historia Koluszek, zaś współorganizatorami były Szkoła Podstawowa w Różycy oraz Rowerowe Koluszki. Rajd organizowany był przy wsparciu finansowym Gminy Koluszki, której Burmistrz, Pan Waldemar Chałat, objął patronat honorowy nad naszym rajdem. Serdecznie dziękujemy za włączenie się i nieocenioną pomoc LGD Stowarzyszeniu „Mroga”, Muzeum im. Leokadii Marciniak, a także gazecie „Tydzień w Koluszkach” za objęcie wydarzenia patronatem medialnym. Dziękujemy również Starostwu Powiatowemu w Łodzi za materiały promocyjne i druhnom wędrowniczkom za pomoc przy startowaniu grup.

Wiadomo, że Koluszki były bombardowane we wrześniu 1939 r., wiadomo, że były ważnym węzłem kolejowym. Wiadomo, że w Gałkowie i Regnach były składnice wojskowe, a w Niewiadowie Zakłady Chemiczne „Nitrat”. Mało kto jednak wie, że miejsca te były bronione prze dość silną, aczkolwiek mało liczną obronę przeciwlotniczą. W przypadku Koluszek – nie był to jakiś stary pojedynczy karabin maszynowy (co jest powielone m.in. w „Dziejach Koluszek”), lecz cała bateria dział przeciwlotniczych i kompania przeciwlotniczych karabinów maszynowych.

Niemiecki okupant dążył do jak największego wykorzystania potencjału ludzkiego podbitej Polski w tym celu powstała Polska Służba Budowlana (Polnischer Baudienst). Utworzono ją na podstawie zarządzenia Generalnego Gubernatora Hansa Franka z 1 grudnia 1940 r. Wszystkimi placówkami Służby Budowlanej kierowali Niemcy oddelegowani do tych zadań ze Służby Pracy Rzeszy (Reichsarbeitsdienst, RAD). Rekrutacja odbywała się na zasadzie poboru niektórych roczników spośród zamieszkałych w Generalnym Gubernatorstwie mężczyzn. Okres odbywania Służby Budowlanej trwał początkowo 3 – 6 miesięcy, ale mógł być w razie potrzeby przedłużony. Z czasem władze hitlerowskie grupowały robotników w obozach mieszkalnych. Było to spowodowane masowym uchylaniem się powołanych do Baudienstu młodych ludzi od słabo płatnej (żołd wynosił 1 złoty dziennie) i wyczerpującej pracy fizycznej (prace melioracyjne, budowa dróg i linii kolejowych). Osadzanie w strzeżonych obozach stało się powszechną regułą na przełomie lat 1942–1943.